Lekcja Chemii

Dnia 27.02.18 przedstawiliśmy na lekcji chemii 3 ciekawe doświadczenia chemiczne: Kolorowa herbata, wędrująca woda oraz manganian(VII) potasu i gliceryna. Doświadczenia zostały nagrane wcześniej na wszelki wypadek jakby na lekcji coś nie wyszło, ale na szczęście wszystko wyszło idealnie. Największe zainteresowanie przykuło doświadczenie z Manganianem(VII) potasu i gliceryną ponieważ miało samozapłon.

Herbata jako wskaźnik pH

MATERIAŁY

- trzy szklanki

-herbata czarna

-łyżeczka kwasku cytrynowego

-łyżeczka sody oczyszczonej

-ewentualnie ocet, sok z cytryny, pół łyżeczki NaOH („kreta”)

WYKONANIE

Zaparz herbatę, by uzyskała dość ciemny kolor. Rozlej ją do trzech szklanek. Do jednej szklanki wsyp łyżeczkę kwasku cytrynowego, do drugiej – łyżeczkę sody oczyszczonej, a trzecią szklankę pozostaw do porównania kolorów. Obserwuj zabarwienie herbaty w szklankach. W szklance z kwaskiem cytrynowym herbata przyjmie bursztynowy odcień, a w szklance z sodą oczyszczoną – ciemnobrunatny, charakterystyczny dla bardzo mocnej herbaty 

 

WYTŁUMACZENIE

Taniny to związki organiczne zbudowane z cząsteczek kwasu galusowego oraz D‐glukozy. Zawarte w herbacie taniny zmieniają barwę pod wpływem zmian pH. Dodany do herbaty wodorowęglan sodu – soda oczyszczona (NaHCO3) – łatwo hydrolizuje (jest to sól słabego kwasu i mocnej zasady):

NaHCO3 + H2O  NaOH + H2CO3 Na+ + HCO3 ‐ + H2O  Na+ + OH‐ + (H2O + CO2)

i podnosi stężenie jonów wodorotlenowych w roztworze, a co za tym idzie – zwiększa pH. Roztwór ma odczyn zasadowy. Dodanie kwasku cytrynowego zwiększa stężenie jonów wodorowych. Następuje wówczas wzrost stężenia jonów wodorowych w roztworze i obniżenie pH. Roztwór ma odczyn kwaśny.

Samozapłon gliceryny

MATERIAŁY

• miseczka ceramiczna -
• kilka kropli glicerynyłyżeczka
• manganian (VII) potasu (nadmanganianu potasu)

WYKONANIE

Rozdrobnij tabletki nadmanganianu potasu i usyp z nich stożek w miseczce. Za pomocą  słomki na nadmanganian potasu wlej trzy krople gliceryny. Po upływie ok. 1 minuty powstanie wysoki liliowy płomień i dużo iskier.

WYTŁUMACZENIE

Początkowo, gdy nie obserwujemy jeszcze zmian w układzie, zachodzi względnie powolne utlenianie gliceryny nadmanganianem potasu. Proces ulega znacznemu przyspieszeniu wraz ze wzrostem ilości wytwarzanego w tej reakcji ciepła, aby w końcu doprowadzić do zapłonu substratów. Gliceryna w obecności silnego utleniacza, jakim jest nadmanganian potasu, utlenia się do dwutlenku węgla i wody. Po zakończeniu reakcji, na miejscu KMnO4 pojawia się ciemnozielony proszek – barwa ta jest charakterystyczna dla związków manganu na VI stopniu utlenienia i wskazuje na obecność manganianu (VI) potasu

Wędrująca woda

MATERIAŁY

-pięć tej samej wielkości szklanek (lub słoików)

-wodę-kolorowe barwniki (czerwony, żółty, niebieski)

-papierowe ręczniki

WYKONANIE

Do trzech szklanek (co druga) nalewamy ok. 3/4 wody, dodajemy barwniki. Składamy w wąskie paski cztery kawałki papierowego ręcznika i umieszczamy w szklankach tak jak na zdjęciach. Obserwujemy co się stanie
 

WYTŁUMACZENIE

Woda wędruje. Nie ma żadnej pompy, która ją tłoczy ku górze. Sama, wbrew prawu grawitacji „wspina” się w tym przypadku po papierze i przechodzi do drugiej szklanki. Jest to zjawisko analogiczne do pobieranie wody przez drzewo cząsteczki wody poprzez kapilary wędrują do góry.

KAMIL WOŹNICA

BARTEK WYROBA