Ciekawostki chemiczne - co Cię zaskoczy?

Ciekawostki chemiczne

Co wiesz na temat chemii? Poznaj niezwykły świat pierwiastków. Dowiedz się zaskakujących faktów na temat lasów sosnowych, jabłka czy wody królewskiej.

 

1. Woda królewska jest mieszaniną stężonego kwasu solnego (HCl) i stężonego kwasu azotowego (HNO3) w stosunku objętościowym 3:1. Potrafi ona rozpuszczać nawet złoto i platynę, a to dlatego, że w reakcji HCl z HNO3 powstaje chlor, który zapoczątkowuje reakcję z powyższymi metalami, przeprowadzając je w chlorki.
       
2. Zjełczałe masło zawdzięcza swój przykry zapach kwasowi masłowemu: C3H7COOH.
        
3. Charakterystyczna woń rybiego mięsa to woń metyloaminy (CH3NH2). Związek ten jest lepiej rozpuszczalny w zimnej wodzie niż w ciepłej, a więc to właśnie w zimnej wodzie należy myć naczynia po rybach.
        
4. Kofeina to alkaloid purynowy występujący w kawie, herbacie i owocach guarany. Ma ona własność rozszerzania naczyń krwionośnych, pobudzania procesów myślenia i pogłębiania odbioru wrażeń. Wzmaga też diurezę (wydalanie moczu). W dawkach większych (powyżej 0,5 g) jest toksyczna.

5. W komórkach krwi organizmów zwanych żachwami (prymitywne strunowce) znaleziono proteiny związane z jonami wanadu V3+ (tzw. hemowanadyny). Są one prawdopodobnie odpowiedzialne za wiązanie koordynacyjne cząsteczek tlenu.

6. Arszenik to substancja, którą prawdopodobnie otruto Napoleona Bonaparte. Chemicznie jest to trójtlenek dwu arsenu As2O3. Arszenik używany jest także jako trutka na szczury.
 
7. Cynober to zwyczajowa nazwa siarczku rtęci II (HgS). Ma bardzo intensywną pomarańczowo-czerwoną barwę. Używany jest jako składnik farb malarskich. W starożytnym Egipcie Egipcjanki malowały sobie cynobrem usta, nieświadomie podtruwając się.
 
8. Nazwa pierwiastka o nazwie ruten (liczba atomowa 44) pochodzi od łacińskiej nazwy Rosji – „Ruthenia”, gdyż został on odkryty przez rosyjskiego chemika Karola Klausa.
 
9. Kokaina to alkaloid występujący w liściach rośliny o nazwie Erythroxylon coca. Ma podobną budowę do hioscyjaminy – alkaloidu pokrzyka wilczej jagody. Działa znieczulająco, a także pobudzająco na układ współczulny i ośrodkowy układ nerwowy. Jest wysoce toksyczna i ma zgubne działanie uzależniające.

10. Sylimarol to znany lek działający ochronnie i regenerująco na komórki wątroby. Substancją czynną tego preparatu jest sylibina – ciekawy związek o strukturze będącej połączeniem flawonoidu i lignanu.
 
11. Najlżejszym pierwiastkiem metalicznym (czyli mającym najniższą gęstość) jest lit o liczbie atomowej 3. Gęstość tego metalu wynosi 0,53 g/cm3.

12. Stop rtęci z talem krzepnie dopiero w temperaturze -600C, dlatego jest on używany do wyrobu termometrów niskotemperaturowych.
        
13. Istnienie hafnu - pierwiastka o liczbie atomowej 72 przewidział jeszcze przed jego odkryciem duński fizyk Niels Bohr. Dlatego nazwa „hafn” wywodzi się od łacińskiej nazwy Kopenhagi: „Hafnia”.
 
14. Związek chemiczny o nazwie psylocybina występuje w meksykańskich grzybkach z rodzaju Psilocybe i Stropharia. Ma on silne własności halucynogenne, których przyczyną jest duże podobieństwo strukturalne do serotoniny – neuroprzekaźnika występującego naturalnie w mózgu.

15. Barwnikami buraka czerwonego są betainy – barwne alkaloidy będące pochodnymi indolu. Są to zasadniczo różne substancje od innej klasy czerwonych barwników roślinnych: antocyjanów.
 
16. Lasy sosnowe są ważnym producentem ozonu. Powstaje on w wyniku utleniania pinenu - głównego składnika terpentyny, zawartej w sosnach.

17. Ugryzione miejsce w jabłku ciemnieje na powietrzu dlatego, że bezbarwne związki fenolowe jabłka utleniają się do pomarańczowych chinonów.

Co Cię zaskoczyło? Czy zadziwił Cię świat niezwykłej chemii? 
Odpowiedz w komentarzu poniżej!

Bibliografia:
edunauka.pl

Autorką tego tekstu jest:
Weronika 

Jeśli interesujesz się chemią, koniecznie przeczytaj o tym jak my - Młodzi Odkrywcy prowadzimy naszą kreatywną lekcję chemii!
Ten wpis czeka na Ciebie 🎆